Lo papa Francés a demandat perdon als crestians vaudeses per las persecucions menadas a tèrme pendent fòrça decennis per la Glèisa Catolica Apostolica e Romana. O faguèt dins un endrech emblematic: la glèisa evangelica metodista de Turin, un dels territòris ont la comunautat vaudesa es mai fòrta. Al delà de Piemont, los vaudeses son tanben presents dins las Valadas Occitanas. Los vaudeses nasquèron coma comunautat religiosa especifica pendent lo sègle XII e lo movement s’enrasiguèt amb fòrça en Arpitània, en Piemont e en Occitània, mas, sul pic, la repression implacabla de la Glèisa de Roma metèt los vaudeses al limit de la desaparicion. Solament qualques grops capitèron de subreviure, refugiats dins de zònas isoladas de montanha, coma ne son las vals Pèlitz, Cluson, Germanasca e de Susa. An subreviscut ailà fins als nòstres jorns, e mai d’autres grops an sibreviscut en essent escampilhats per Euròpa e America. Al total se calcula que i a aperaquí 45 000 vaudeses dins lo Mond.
 
La persecucion de Roma contra los vaudeses foguèt terribla. Per exemple, en 1545, las fòrças francesas chaplèron los abitants de Merindòu (País d’Egues) e d’un vintenat de vilatges de l’entorn, en assassinant de milièrs de personas per lor assignacion a las tèsis vaudesas. Aquel masèl foguèt benesit pel papa Pau III quand n’aguèt coneissença. Un sègle puèi, en 1655, gaireben dos mila vaudeses foguèron torturats e chaplats al nòrd de Piemont per òrdre del duc de Savòia, amb l’aprobacion de Roma.
 
Aquela repression per de rasons religiosas, per impausar la dominacion de Roma sus las diferentas versions del cristianisme, malastrosament es pas ges una excepcion en Occitània. Per tant, cal ben celebrar que lo papa aja demandat perdon e qu’aja dobèrt lo camin de la reconciliacion. Seriá una bona causa qu’o faguèsse tanben a respècte dels catars. Vertat es que, en aquel cas, la repression e lo chaple foguèron tant efectius que lo papa Francés trobariá uèi pas cap de catar a qui demandar perdon. Mas aquò deu pas èsser un obstacle per que demande perdon pel comportament terriblament crusèl que Roma apliquèt als diches “albigeses”. Lo papa e la Glèisa Catolica creson en l’autra vida après la mòrt, e s’aquela existís, de desenats de milièrs de catars mercejaràn, ailà ont seràn, qu’un papa diga lo mea culpa. E mai, los occitans que consideram qu’aquela crosada foguèt una guèrra d’invasion, nos sentiriam reconeguts.
 
Seriá tanben desirable que los representants dels estats politics responsables de tals masèls contra lo pòble occitan demandèsson perdon e que se comencèsse un camin de reparacion, en cambiant lo mesprètz per la promocion e pel respièch de la nòstra lenga e del nòstre desir de viure e decidir al país.